We komen er niet onderuit. Op allerlei gebied moeten er keuzes worden gemaakt. Kiezen we voor winterbanden of blijven we gewoon op zomerbanden doorrijden? Kiezen we voor biologische groenten of voor traditionele? Nemen we een gewone fiets of een elektrische? Laminaat of parket? Een dieselauto of een op benzine? Zo zijn er enorm veel keuzes te maken in het leven. Keuzes die belangrijk kunnen zijn voor de toekomst van de kinderen of voor het milieu. Zoals jullie weten zit ik nogal eens in de auto. De laatste jaren tank ik bewust niet meer bij Shell. Gewoon uit solidariteit met de Groningers. Shell is een broertje of zusje van de NAM. Omdat ik vind dat je niet miljarden winst kunt pakken en de inwoners daarna reddeloos en in de shit achterlaat. Dat is onmenselijk. Shell zal er smalend om lachen, maar ik heb mijn eigen verantwoordelijkheid en maak mijn eigen keuzes.
Keuzes maken. Ook met de duiven. Wat gaan we het komende jaar spelen? Durven we de dagfond aan? Of zelfs de grote fond? Hebben we er het juiste materiaal voor? Hebben we de duiven geselecteerd en dus onze keuzes bepaald? Wat gaan we voeren voor de vliegers en wat voor de kwekers?
Kweekvoer.
Velen zullen weer gaan kiezen voor het goedkoopste kweekvoer. Ik doe daar geen enkele firma mee tekort want dat gaat toch wel gebeuren. Dit soort mengelingen bestaan voor een groot deel uit mais, milocorn, tarwe en veel peulvruchten. Samen kom je dan vaak al dicht bij de 90%. De gevolgen zijn ook duidelijk. Veel mais zal men na één of twee rondes in de hokken op de vloer terugvinden. Ook zelfs een deel van de erwten. De duiven eten het niet. Kunnen we dus weggooien. De kwekers zien er al snel vadsig uit. Zodra de jongen vast voer gaan eten heb je dunne, waterige mest. Al deze dingen ontstaan door de keuzes die wij zelf maken.
Hoe komt het?
In kweekvoer hoort geen 30 – 35% mais te zitten. Dat heeft niets te maken met de behoefte van kweekduiven. Duiven gooien de mais gewoon uit de bakken. Het wordt niet opgegeten. Hoge percentages tarwe zorgen ook voor vervetting. En dan al die erwten. Erwten zijn rijk aan eiwit. Maar daarvan kan slechts rond de 30% worden opgenomen. Die andere 70% moet weer afgevoerd worden en is alleen maar ballast. Veel stront vindt je dan in de hokken. Er wordt ook wel gesproken over de biologische waarde van het eiwit. Eiwit van een ei zit op 100. Whey eiwit tussen 120 en 140. Eiwit van peulvruchten tussen de 30 en 40. Vetrijke zaden zijn schaars in dergelijke mengelingen. We komen in totaal vaak niet hoger uit dan 4%. Waarom? Omdat die veel duurder zijn. En als je de goedkoopste wilt zijn…. Keuzes maken heet dat. Prima wat mij betreft. Ieder moet doen wat hij / zij leuk vindt. Geen probleem mee.
Maar ja, waar doen we het ook weer voor? Willen we betere en gezondere jongen kweken dan vorig jaar? Of hebben we daar niet bij nagedacht? Gezonde en vitale jonge duiven zien we over het algemeen veel langer op de hokken. Zij hebben een sterker immuunsysteem, een betere spierontwikkeling, meer pluim, een zijdezachte bevedering. Geen probleem met de overgang naar hardvoer. Hoe komt dat?
Kropmelk.
Voor zover we weten bestaan er geen andere vogels dan duiven die hun jongen gedurende de eerste dagen voorzien van kropmelk. Na ongeveer 12 dagen broeden beginnen de hormonen op te spelen en wordt er bij zowel de duivin als de doffer kropmelk geproduceerd. Die hormonen wekken het broedinstinct op. De bloedvaten worden zodoende gestimuleerd om warmte te ontwikkelen. Hetzelfde hormoon ( prolactine) onderdrukt de paringsdrift tijdens het broeden en remt ook de eiproductie bij de dames af tijdens de broedperiode. De kropmelk heeft een extreem hoge voedingswaarde. Juist om die reden groeien de jongen zo snel.
Wat zit er dan allemaal in? Naast stoffen die immuniteit overdragen van ouders naar het jong, beschikt de kropmelk over een zeer hoge dosis aan opneembare eiwitten en vetten. Er zit geen vreemde kerstbal bij. Volgens onderzoek (Corella Appuhn) zou de kropmelk geen koolhydraten bevatten. Als de ouderdieren een normale voermengeling krijgen, bevat de kropmelk 64.3% water, 18,8% Eiwit, 12,7% vet en 1,6% mineralen. Kijken we alleen naar de droge stof van de kropmelk dan komen we op de ongelofelijke gehaltes van: 52,4% eiwit en 35,6% vet.
Vanaf de vijfde dag krijgen de jongen ook deels voorgeweekt voer toegevoegd. Dat is allemaal nog prima te overzien. Maar op een gegeven moment is de kropmelk op en wordt er overgegaan op hardvoer. Ons kweekvoer heeft een laag vochtgehalte (rond de 12%). Je voelt hem al aankomen. Het kweekvoer bevat hooguit 17% ruw eiwit. En dan ook nog eiwit uit veel peulvruchten. Het eiwitgehalte in peulvruchten ligt tussen de 21% tot 24%. Het benutbaar eiwit uit peulvruchten is dan ±7%. Het vetgehalte is rond de 4% en wel 55% – 60% koolhydraten…..Zie je het enorme verschil met kropvoer? Wat denk je hoe de overgang dan naar een dergelijk hardvoer zal gaan?
Vul het zelf maar in zou ik zeggen.
U ziet de verschillen met kropvoer. Een dergelijke overgang is helemaal niet zo eenvoudig te verteren. Daar komt nog bij dat vetten het eiwit transporteren naar de cellen. En als er dan veel te weinig vetten in het voer zitten? Kweken we dan spieren of iets anders? Ja ik stel wel veel vragen, omdat ik je aan het denken wil zetten. Ben je wel bezig met het verbeteren van je vliegploeg? Ben je wel bezig met je toekomst? Zullen op deze wijze de gezondheid en de prestaties van dergelijke jonge duiven wel verbeteren? En wat te denken van de kwekers? Die moeten ook dergelijke mengelingen eten en verteren. Na twee tot drie rondes zie je ze teruglopen in conditie. Dat kan ook niet anders, want zij moeten ook veel afvalstoffen verteren. Het verteren en verwerken van al die peulvruchten, waarvan slechts een klein deel kan worden opgenomen kost energie. Zelfs meer energie dan in die erwten zit. Dus lopen de kweekduiven geleidelijk terug in conditie.
Kan het ook anders?
Natuurlijk kan dat. Alle vetrijke zaden bevatten ook veel eiwitten. En die zijn veel beter opneembaar voor de duifjes. Die liggen tussen de 50% en 90%. Je hebt dan een kweekvoer nodig met 10% tot 12% vetten!! Veel minder afvalstoffen zorgen voor veel minder mest. De duiven eten duidelijk minder voer en blijven veel vitaler. Komen veel sneller weer op eieren. De jongen kun je 2 dagen eerder ringen omdat ze veel sneller en beter groeien.
Je gelooft het niet? Prima. Test het dan zelf eens uit. Neem 1 zak goedkoop kweekvoer op een afdeling met b.v. 10 kweekkoppels. Dan een zak hoogwaardig kweekvoer op een andere afdeling met evenveel kweekkoppels. Kijk wat er gebeurd. Geen natte mest meer, vitalere jongen en ouderduiven, veel minder voer nodig! Geloof mij niet maar overtuig jezelf.
Voor een sterk immuunsysteem is een goede balans nodig tussen de verschillende vetzuren. Essentiële vetten zijn de Omega 3 en 6. Als die in een juiste balans in het voer aanwezig zijn, zal het immuunsysteem sterker worden. De duiven zullen veel minder snel ziek worden. Bij een juiste balans liggen de omega 3 en 6 heel dicht bij elkaar. Uit universitair onderzoeken in Amerika is dit gebleken. Helaas zien we nog veel mengelingen op de markt met waardes die verschillen tussen de 30 : 1 en zelfs 60 : 1.
Traditioneel voeren?
Maar waarom dan zo weinig erwten in dergelijke hoogwaardige kweekmengelingen? Tortelduiven en houtduiven kweken ook in het voorjaar. En wat geven deze duiven aan hun jongen? Erwten? In maart en april zijn er helemaal geen erwten te vinden. Die worden geoogst in de zomer. Zij zullen hun jongen dus heel anders voeren dan postduivenliefhebbers. Als je uitgewende kwekers hebt en je laat die los, dan gaan ze naar het land. Ze komen dan terug met van alles wat wij ze niet kunnen geven. Ook dierlijke eiwitten van wormen, kreeftjes en insecten nemen ze mee naar het hok voor de jongen. Die drift is niet te stuiten, al geef je het beste voer. Maar met een goed uitgebalanceerde kweekmengeling kom je ook een heel eind. Duiven hebben in de kweekperiode dagelijks 2,2 gram benutbaar eiwit nodig. Bij een kweekvoer met 60% benutbaar eiwit heeft een duif dagelijks 26 gram voer nodig. Bij een kweekvoer met 30% benutbaar eiwit is dat 46 gram!! Dat gaat over het voer wat ze dan ook echt opeten. We hebben het dan nog niet over hetgeen ze niet opeten.
Ik wens u een succesvolle kweek en vliegperiode met veel gezondheid en wijsheid toe.
Willem Mulder
