Wat is bloedluis:
De rode beestjes die zich in duivenhokken schuilhouden noemt men in de volksmond bloedluis, dit is echter een verkeerde benaming. De Dermanyssus Gallinae zoals het beestje officieel heet is een mijt en de Nederlandse naam is Rode Vogelmijt. Omdat in de loop der jaren bloedluis zo ingeburgerd is noem ik deze hierbij gewoon bloedluis. Een bloedluis is ongeveer 0,6 mm groot en veelal herkenbaar aan de rode kleur.
Wat doet een bloedluis:
Bloedluizen lijken kleine onschadelijke beestjes maar ze kunnen grote gevolgen hebben. Een bloedluis eet eens per (ongeveer) 8 dagen zijn “buikje vol” met bloed van zijn prooi. Omdat een bloedluis nooit alleen eet veroorzaakt een bloedluis besmetting op den duur ernstige bloedarmoede bij uw dieren. Naast het bloedtekort geven de bijtwonden ernstige irritaties.
Wanneer er niets aan een bloedluis besmetting gedaan wordt zullen uw dieren qua gezondheid ernstig achteruit gaan.
Hoe lang leeft een bloedluis:
Een bloedluis kent 5 stadia in haar leven. Het leven van een bloedluis begint als ei. Na 3 dagen komt de larve uit het ei. Na 2 dagen wordt het eerste stadium bereikt, na weer 2 dagen reeds het volgende stadium. Na 2 dagen is de bloedluis volwassen en kan zij na 2 dagen zelf beginnen met eieren leggen en is de cirkel rond. We kunnen de levenscyclus dus op 11 dagen vast stellen echter dit aantal dagen is sterk afhankelijk van de omgevingstemperatuur. Alle stadia behalve de eieren sterven af bij een temperatuur boven de 40 graden en beneden de 3 graden. De ideale temperatuur is 27 graden met een luchtvochtigheid van 40%, kortom de zomerse periode. Een volwassen bloedluis leeft ongeveer 30 dagen en legt zo’n 8 eieren per dag. De eieren kunnen na 2 jaar nog uitkomen. Dat geeft meteen het probleem aan om bloedluizen goed te kunnen bestrijden.
Hoe weet ik of mijn duiven last hebben van bloedluis:
Het is belangrijk dat een bloedmijtaantasting zo vroeg mogelijk wordt ontdekt. Controleer daarom regelmatig het duivenhok op de aanwezigheid van mijten, door goed de naden en kieren te bekijken. Een goede controleplaats is de onderkant van de zitstok bij de uiteinden. U kunt zo een aantasting in een redelijk vroeg stadium ontdekken. Of haal net zoals bij mij de zitvakken van de wand om de achterzijde te kunnen bekijken.
Ook de duiven zelf geven aan wanneer er iets mis is. Ze gaan “dik zitten”, krabben meer, vermageren en zijn lusteloos. Wanneer u deze symptomen herkent is de aantasting serieus en is het hoog tijd om in te grijpen. Loop in het donker naar uw duivenhokken en luister goed of u wellicht uw duiven hoort trappelen. Zo ja, dan hebben ze vast last van luizen of mijten.
Waarom is bloedluis zo lastig te bestrijden:
Er zijn meerdere redenen waardoor ze zo lastig te bestrijden zijn:
- Bloedluizen zijn zeer taaie beesten die onder veel omstandigheden blijven leven.
- De eieren zijn 2 jaar lang in staat om uit te komen.
- Overdag kruipen de bloedluizen in kieren en naden waardoor ze moeilijk te bereiken zijn.
- De nesten zijn vaak vele lagen dik waardoor het lastig is om het hele nest uit te roeien.
Hoe kan ik bloedluis voorkomen en of bestrijden:
Het bestrijden kan op 4 verschillende manieren en wel als volgt.
- Roofmijten
- Mechanische middelen om bloedluis te bestrijden
- Middelen op natuurlijke basis om bloedluis te bestrijden
- Chemische middelen om bloedluis te bestrijden
Roofmijten:
Wanneer de roofmijten worden uitgezet in dierenverblijven worden ze felle bestrijders van o.a. bloedmijten. Ze jagen de hele dag op de mijten en eten ze vervolgens op. Wanneer de mijten op tijd worden uitgezet kan de ontwikkeling van een plaag bloedluis voorkomen worden.
Na het inzetten van de roofmijten lijkt het alsof het aantal bloedluizen in uw hok vermeerderd, dit komt omdat de roofmijten de bloedmijten uit hun schuilplaatsen tevoorschijn jagen en is dus een positief teken. Na een periode van ongeveer 14 – 20 dagen zult u zien dat het aantal bloedluizen afneemt.
Een volwassen roofmijt leeft ongeveer 6 weken. Als alle bloedluizen zijn opgegeten door de roofmijten zal de hoeveelheid roofmijten langzaam verminderen, bij gebrek aan luizen eten ze elkaar op. Bij blijvend voedselgebrek (geen bloedluizen meer) sterven ze na enkele weken uit. Roofmijten zullen nooit uw dieren aantasten of bijten.
Pas op: Een volwassen roofmijt leeft gemiddeld 6 weken en is actief bij temperaturen van 10 °C tot 28 °C. Bij hogere of lagere temperatuur gaat de roofmijt over in een rustfase om te overleven. De roofmijt is het meest actief bij temperaturen tussen de 22 tot 28 ºC.
Bij ons in Nederland kunnen we de roofmijt dus pas inzetten vanaf de maand April. Er wordt geadviseerd om de roofmijt minstens 2x in de zomer in te zetten.
Het plaatsen van roofmijten in een periode van kou zoals de winter heeft geen zin, ze zijn dan niet actief.
Mechanische middelen om bloedluis te bestrijden:
Hiermee worden middelen bedoeld die een zichtbaar residu achterlaten in het duivenhok. U kunt hierbij denken aan witkalk. Witkalk heeft een vocht absorberende werking en zorgt daardoor voor een droge ruimte. Luizen en mijten overleven slecht in droge ruimten. Ook geeft witkalk altijd wit af, bloedluizen ademen door hun huid, de kalk die afgegeven wordt als de luis er overheen loopt werkt verstikkend waardoor de bloedluizen zullen sterven. Witkalk vult naden en kieren eenvoudig af, de broedplaats voor ongedierte wordt zo onbereikbaar. Een met witkalk behandeld hok is hagelwit. Dit vergemakkelijkt vroegtijdige signalering van ongedierte en geeft meer licht in het hok, dit wordt door veel luizen als onprettig ervaren.
Middelen op natuurlijke basis om bloedluis te bestrijden:
Er zijn diverse middelen tegen bloedluis op de markt die zijn samengesteld uit zuiver natuurlijke ingrediënten om een besmetting te behandelen. U kunt hier kiezen uit sprays voor in het hok, sprays voor op de dieren, poeders voor op de dieren en voedingssuplementen. Voor het beste resultaat kunt u kiezen om een combinatie in te zetten.
Onderstaand een aantal voorbeelden van natuurlijke middelen:
- Door de sterke geur is knoflook een handig bestrijdingsmiddel tegen bloedluis. Dit wordt daarom ook veel gebruikt door duivenhouders. Door een beetje knoflook(solutie) te mengen in het drinkwater van de duiven, worden ze namelijk minder aantrekkelijk voor bloedluis.
- Azijn is een andere bestrijdingsmiddel tegen bloedluizen. De bloedluizen worden namelijk verjaagd door de sterke azijngeur. Azijn is onschadelijk voor de vogels maar laat wel een nare azijngeur achter in het duivenhok.
- Stoom werkt ook goed tegen bloedluizen. Dit kan met een stoomreiniger. Bij een temperatuur van 45°C zijn alle bloedluizen na 2 uur dood, hoe hoger de temperatuur hoe beter. Wanneer je een houten hok schoonmaakt met een stoomreiniger, is het handig het hok direct na het reinigen droog te maken, om te voorkomen dat het hout gaat splijten, wat vervolgens meer verstopplekken creëert voor de bloedluis.
- Tabakstengels wordt ook wel tabakstro, tabaksnippers of tabakstelen genoemd en werkt preventief tegen die o zo vervelende bloedluis.
Chemische middelen om bloedluis te bestrijden:
Als laatste zijn er diverse chemische middelen op de markt om bloedluis te bestrijden. Er zijn zowel producten waarmee u het hok kan behandelen als producten waarmee u de duiven kunt behandelen. Bij de behandeling van het hok is het van belang dat de dieren niet aanwezig zijn in de ruimte tijdens de behandeling.
Afsluitend nog een aantal tips om bloedluis te voorkomen:
- De allereerste stap in de bestrijding van bloedluis is het schoonmaken van het duivenhok. Verwijder alle bodembedekking (doe dit in een vuilniszak en probeer deze dezelfde dag nog van het erf te verwijderen) en spoel het hok goed met veel water schoon als dit mogelijk is. Bloedluizen kunnen niet goed tegen water, door het hok schoon te spoelen met water verwijderd u al een groot deel van de luizen.
- Na het spoelen dient het hok goed te drogen. Wellicht met behulp van een brander. Vervolgens kit u, wanneer dit mogelijk is, alle naden en kieren dicht. Wanneer u later Witkalk gaat gebruiken kunnen de kleine kieren overgeslagen worden, Witkalk vult dit later op.
- Doordat u regelmatig controleert kunt u snel zien of het nodig is om de behandeling te herhalen. Volledig van bloedluis af komen is een zeldzaamheid. Een goed onder controle gehouden besmetting is afdoende om het leven van uw dieren weer dragelijk te maken. Het kan nodig zijn om nogmaals een laag witkalk aan te brengen, nieuwe roofmijten uit te zetten (het beste is om de 5 weken) of uw hok opnieuw in te sprayen.
- Heeft u voor een bepaalde behandeling gekozen, maar werkt dit niet afdoende dan kunt u altijd voor een nieuwe weg kiezen. Houdt u er hierbij rekening mee dat eventuele ingezette roofmijten dood zullen gaan als u in dit geval overstapt op een andere behandel methode.