07-08-2024 Jonge duiven, de laatste loodjes. (Willem Mulder)

We zitten al weer midden in het vliegseizoen voor de jonge duiven. Een paar weken nog en dan de eindvlucht. De verliezen zijn hier en daar weer groot geweest. Toch zijn er ook veel liefhebbers die weinig duiven verspelen. Ze worden goed gevoerd en goed getraind. Vooral dat laatste is bijzonder belangrijk. Daarnaast moeten we ze goed in de gaten houden, want gezondheid is van het allergrootste belang.

Als je hoort wat allemaal aan jonge duiven gegeven wordt dan schrik je. Zelfs op de kortste afstanden wordt de hele kast opengetrokken met allerhande bijproducten en soms ook medicamenten. Dat moet allemaal door dat kleine lichaam en lever worden gezuiverd en opgeruimd. Veel liefhebbers zijn bang, dat de duiven wat tekort komen en dan wordt er vaak te veel en te eiwitrijk gevoerd. Daardoor ontstaat ammoniakvorming met alle gevolgen van dien. Het borstvlees wordt zo inderdaad blauw. Te veel van het goede, te veel duiven op het hok zodat er te weinig zuurstof is… Dat geeft ook hetzelfde resultaat. 

Voedingsfouten.

Als de jonge duiven super gaan trainen op woensdag en donderdag, dan ben je misschien blij. Het kan echter ook zo zijn, dat ze dan daarna slechter gaan eten en teruglopen en bij het inkorven zijn ze eigenlijk al over de top. Met alle gevolgen van dien zoals te laat in de klok, vermoeidheid en scherpe duiven als het zwaar was. Dat kunnen we scharen onder voedingsfouten. Het zijn niet uw duiven die het niet aan kunnen, het is de liefhebber, die bang was dat de duiven voor de komende vlucht en die te veel voer en of bijproducten gaf.

Vluchten tot 400 km.

Een veel beter idee is het om de bijproducten te minimaliseren tijdens die korte vluchten.  Soms wat heelaarde (gebakken leem) en veenconcentraat is wel aan te bevelen, gezien de opruimende werking van giftige stoffen. Dat zijn dus eigenlijk geen voedingsmiddelen, maar mineralen die ook giftige stoffen binden.. Voer niet te veel in de eerste helft van de week. ´s Avonds tot 1 op de 10 duiven heeft gedronken. Het voer kan een goede vliegmengeling zijn voor jonge duiven. Maar als je die niet hebt kun je ook 1 deel Zuiveringachtige mengeling geven met 2 delen Vliegvoer en 1 deel energievoer zoals Super Energy, Super Dieet of Turbo Energy.  We gaan dan uit van gemiddelde waardes. Zuivering:4% vet, Vliegvoer 7½ % en 12 tot 13% bij de energiemengeling. Dan krijgen we dus 1 x 4 + 2 x 7½ + 1 x 13 = 32 : 4 = 8% vet. Dan kan de duif hier dus iets meer dan 5 uur op vliegen + 1 uur op koolhydraten = 6 uur. . Voor de meeste vluchten tot 400 km ruim voldoende om thuis te kunnen komen.

De kilometervreters.

Natuurlijk dient er volop gevoerd te worden bij de liefhebber die de duiven dagelijks africht. Ook het voer moet hierop afgestemd worden. In dit geval dient er meer goed benutbaar eiwit in te zitten en meer vetten. We kunnen dat uitgaan van ongeveer 1 deel zuivering, 4 delen vliegvoer en 3 delen energievoer. Dan komen we op een gemiddelde van rond de 10% vet. Dit mengsel kan ook de gehele week worden gegeven. Je ziet dan meestal wel, dan de duiven rond het huis wat minder gaan trainen. Dat komt door een lager koolhydraat gehalte. De duiven zullen dagelijks ook duidelijk meer gaan eten omdat ze vaak worden weggebracht.

Trainen de duiven te weinig bij het hok?

Dan kan de oorzaak gemakkelijk liggen in het feit, dat de jonge duiven al vriendinnetjes hebben gevonden en een nestje met eventueel al eitjes hebben. De oplossing is dan de eitjes weg te doen en de jonge doffers te scheiden van de duivinnen. We noemen dat spelen op de deur. Zo kunnen we op de inkorfdag de scheiding een aantal uren opheffen. Maar normaal gesproken zitten beide sexes apart. Het trainen zal dan weer verbeteren. Voor betere training rond het huis dient het koolhydraatgehalte verhoogd te worden. Bijvoorbeeld: 2 delen Zuivering, 2 delen Vlieg en 1 deel vetrijke energie mengeling.  Als de afstanden groter worden, moeten we de mengeling natuurlijk weer aanpassen. Zoals u ziet kun je met de mengelingen “spelen” om de juiste balans te krijgen.

Voersysteem.

Natuurlijk kunnen we ook een voersysteem aan de jonge duiven geven. De tijd dat vliegmengelingen 30% peulvruchten of meer bevatten zijn echt uit de tijd ( mag ik hopen). Dus van lichtvoer naar zwaar is niet meer aan de orde. Daardoor zou het verteringssysteem het zwaar kunnen krijgen en als de jonge duiven toch al tegen E/colie aan zitten…Dan  kan dat de druppel zijn. Maar zoals gezegd, neem niet zulke zware vliegmengelingen in huis voor jonge duiven. We kunnen na de vluchten met een zuiveringachtige mengeling beginnen.( of ½ Zuivering + ½ Energiemengeling) Bijvoorbeeld 2 dagen lang. Een of twee dagen half zuivering half vlieg, een dagje alleen vlieg en dan de laatste 2 dagen voor inkorving energievoer bij 1 nacht mand. Van het ene lichtverteerbare voer naar het andere is geen enkel probleem voor de jongen!

Waarom gerst of paddy?

Natuurlijk zijn er vele andere methodes met b.v. ´s morgens 5 gram snoepzaad per duif geven en ´s avonds een Jonge Duiven Vliegmengeling met een klein deel gerst of paddy.

Waarom toch steeds weer die zuivering, gerst of paddy in het voer? Gerst is licht verteerbaar en de darm van de duif moet altijd goed in werking zijn. We noemen dat de darmperistaltiek. Vooral voor jonge duiven is dat belangrijk. Zo blijft de darm actief en is de kans op darmziektes een stuk kleiner. 

Bouwstoffen.

Naast voldoende vezels hebben de ook voldoende bouwstoffen nodig. Bouwstoffen zijn altijd de eiwitten. Die zorgen voor spierherstel en spieropbouw. Na een pittige vlucht kun je dus niet 4 dagen alleen zuivering of super dieet gaan geven. De duiven hebben dan een combinatie van licht en zwaar verteerbaar eiwit nodig. Je ziet ze dan ook weer snel rond worden. Blijven de duiven slap aanvoelen, dan is er een eiwit tekort of er zijn parasieten die graag eiwitten lusten. Opletten dus!!

Kleine aanpassingen.

Als de vluchten nog heel kort zijn of heel gemakkelijk verlopen, dat kun je wat zuivering of gerst  toevoegen in de eerste helft van de week. Daarmee zet je de rem er een beetje op. Worden de vluchten pittiger, dan kun je ze een paar pindatjes geven of een beetje snoepzaad aan het einde van de week. Hou het simpel. Je moet snappen wat je aan het doen bent. Volg niet blind een voersysteem omdat het zo op papier staat. Concentreer je dus vooral op wat je ziet bij je eigen duiven en reageer erop.

Bijlichten.

Ik ga het nu niet over verduisteren hebben, want dat ligt al achter ons. Ook niet over bijlichten, want dat is een heel complex verhaal en we zijn al te ver in het seizoen om daar nu nog aan te beginnen. De duiven die worden bijgelicht hebben wel duidelijk meer voer nodig. Ze gaan zelfs het al gegooide dek weer aanmaken en ze krijgen weer een volle vleugel. Alleen de pennen, ja die gaan ze nu geleidelijk ruien. Een optimale vorm komt tussen de 4 en 6 weken na optimale lichtomstandigheden. Dat wordt dan vanaf eind juli / begin augustus. Dat kunnen de duiven zo´n 4 tot 6 weken vast houden.  

Zware en warme vluchten.

Heet weer en hoge drukgebieden maken de duiven op de vlucht erg dorstig. Door het voer vetrijker te maken, b.v. met een energy mengeling, pinda’s of snoepzaad, voeg je tijdens de vertering vocht toe aan het lichaam. Dat komt omdat vet bestaat uit koolstof-, waterstof- en zuurstofatomen. Na verbranding blijft alleen waterstof over. Een vetrijke mengeling voegt dus vocht toe aan het lichaam. Vocht is voor de duif het koelsysteem. Als er geen vocht meer is… als er geen water meer in de radiator van de auto zit? Dan gaat het mis. Dan moet er eerst bijgevuld worden. Dat moeten we dus voorkomen.  

U kunt ook op de inkorfdag witte rijst geven. Dat houdt vocht vast. Geen paddy, want paddy bevat ongeveer 10% vezels. Dat neemt geen vocht op maar het kost juist vocht om die vezels te kunnen verteren. Ook geen zilvervliesrijst want ook daar hebben we al 6,5% vezels. Het beste is papkokende rijst of gebroken rijst. Elektrolyten zijn ook goede vocht vasthouders. Ze bevatten minerale zouten en meestal ook suikers. Bij warm weer zou ik willen adviseren twee dagen voor inkorven elektrolyten te verstrekken in het drinkwater of over het voer. Het kan ook nog op de inkorfdag ( in het drinkwater). Neem dan de drinkbak een uur na het voeren weg en vul die met gewoon water. Van die suikers kunnen duiven n.l. dorst krijgen en zo kunnen ze nog weer gewoon water opnemen.

De laatste vlucht.

De laatste NPO vlucht wordt door velen gezien alt de ultieme vlucht voor de jonge duiven. Tegenwoordig is dat niet meer de massale Orleans, maar is de vlucht in 4 sectoren verdeeld.

Wat we wel gezamenlijk hebben is 2 nachten mand. Voer daarom de laatste dag voor inkorven niet volop, maar gewoon. Op de inkorfdag moeten de duiven ook nog goed willen eten. Drie uur voor inkorven kunnen we nog wat snoepzaad geven, zodat de duiven nog even wat gaan drinken. Doe daar wat rijst bij, dan wordt het koelsysteem beter gevuld. Zorg er ook voor dat de duiven gezond zijn.

Met name het geel en de luchtwegen moeten 100% schoon zijn. Je kunt de duif met de borst tegen je oor houden. Hoor je dan een krassend geluid? Niet inkorven, want de onderste luchtwegen zijn niet schoon. Kijk dus ruim voor de laatste vlucht na of de ogen droog zijn, of er vocht onder de neusdoppen zit etc. Een goede methode is de duif horizontaal houden. Dat een oogdruppel op het oog laten vallen. Is die niet binnen 3 seconden weg, dan zijn de bovenste luchtwegen niet schoon. Als dat helemaal in orde is, dan is de druppel al weg voordat je het in de gaten hebt. Wacht daar dus niet mee tot de laatste dag voor inkorven. Dan kun je niet veel meer doen. Maar kijk daar ruim voortijd naar, zodat je kunt ingrijpen als dat nodig is.

Veel succes met de laatste loodjes.    Willem.