Ook Hengelo komt met verbod op gebruik van glyfosaat op gemeentelijke pachtgronden.
Met glyfosaat bespoten velden kleuren na enkele dagen geeloranje© Oost/Oscar Siep
In navolging van Almelo en Enschede heeft Hengelo een verbod ingesteld op het gebruik van het bestrijdingsmiddel glyfosaat op gemeentelijke pachtgronden. In Overijssel hebben eerder ook Olst-Wijhe, Raalte en Dalfsen al besloten om boeren te verbieden het land dat zij pachten te besproeien met het omstreden gewasbeschermingsmiddel. Glyfosaat staat in de volksmond bekend als RoundUp.
Wie vanaf nu grond van de gemeente Hengelo gaat pachten, mag daarop het bestrijdingsmiddel glyfosaat dus niet meer gebruiken. Dat antwoordt het Hengelose college van B. en W. op vragen van SP-raadslid Gerrit-Jan Leusink.
115 hectare
Hengelo telt zo’n 115 hectare aan gras- en weilanden die worden verpacht aan agrariërs. In de nieuw opgestelde pachtovereenkomsten in Hengelo is vanaf nu opgenomen dat gebruikers daarop géén glyfosaat meer mogen gebruiken. Op bestaande overeenkomsten kan Hengelo die eis niet loslaten. “Voor oude pachtovereenkomsten bestaat een dergelijke bepaling niet, maar deze pachters zijn telefonisch benaderd, waarbij aangegeven is dat het gebruik van glyfosaat niet wenselijk is”, aldus de gemeente.
Hoeveel akkers er jaarlijks in Hengelo worden besproeid, is volgens de gemeente niet duidelijk. “Telers zijn wel verplicht een registratie bij te houden van welke middelen er toegepast worden, maar deze informatie wordt niet en hoeft niet te worden gedeeld”, schrijft het college.
Geen provinciaal verbod
Het gebruik van het middel helemaal verbieden binnen de gemeentegrenzen kan volgens Europese en landelijke wetgeving niet. Ook provincie Overijssel verbiedt het bespuiten van agrarische gronden niet. In het verleden namen de Statenfracties van PvdA, GroenLinks, D66 wel het initiatief om te komen tot een provinciaal verbod op het gebruik van glyfosaat bij Natura 2000-gebieden en in grondwaterbeschermingszones. Maar die motie haalde het niet in de Provinciale Staten van Overijssel. Op pachtgronden van de provincie en in waterwingebieden is spuiten met het gif niet toegestaan.
Het gebruik van glyfosaat is in de landelijke wetgeving nog steeds niet verboden. Agrariërs mogen glyfosaat vóór het inzaaien op hun land sproeien. Boeren die dat ook doen zijn herkenbaar aan weide- en graslanden die in het voorjaar helemaal geel/oranje verkleuren. Het Rijk moedigt boeren wel aan om niet-chemische alternatieven te overwegen. Voor particulieren is het gebruik van het middel verboden.
Waarom is glyfosaat zo gevaarlijk?
Volgens wetenschappelijk onderzoek bedreigt glyfosaat de biodiversiteit. Het product wordt in direct verband gebracht met ziekten zoals kanker en de ziekte van Parkinson. Daarnaast vormt het een gevaar voor de kwaliteit van het water, ook ons drinkwater.
Voor het gebruik en opslag van glyfosaat zijn er volgens Hengelo strenge regels. De Omgevingsdienst Twente (de instantie die voor de Twentse gemeenten taken uitvoert op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving – red.) weet gek genoeg níet op welke plekken het middel wordt gebruikt: “De Omgevingsdienst Twente controleert op de wijze van opslag, maar omdat het gebruik en het toepassen van de stof niet is verboden, wordt niet geregistreerd waar het wordt opgeslagen.”
Geel en oranje
Andere overheidsinstanties als de NVWA en het Ministerie van Landbouw, Visserij en Voedselzekerheid houden volgens de gemeente ook niet bij welke velden of akkers er zijn behandeld met RoundUp. “Om te weten te komen waar het wordt toegepast, moet specifiek onderzoek worden verricht middels het waarnemen van gele of oranje percelen”, aldus de gemeente.
Naast landbouwers mogen overheden en waterschappen het middel uitsluitend nog in zeer uitzonderlijke gevallen inzetten, bijvoorbeeld om spoorlijnen en taxi- en startbanen van vliegvelden onkruidvrij te houden. Hengelo zet jaarlijks één tot anderhalve liter glyfosaat in om de hardnekkige Japanse Duizendknoop in het openbaar groen te bestrijden.
“Dat doen we omdat er op dit moment nog geen goed en betaalbaar alternatief is en omdat de schade door deze invasieve exoot erg groot is.”